Dzierzgowski Michał por. obs. pil. dr chemii

Urodzony 18.09.1902 r. w Poznaniu, syn Edmunda i Marii. Ukończył Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu, będąc jeszcze uczniem tej szkoły przystał do oddziałów Straży Ludowej. W jej szeregach brał udział w Powstaniu Wielkopolskim.

W dniu 16.11.1918 r. wstąpił w szeregi Wojska Polskiego, swoją służbę rozpoczął od Stacji Lotniczej na Ławicy. W niedługim czasie ukończył kurs mechaników i obserwatorów lotniczych, a także Szkołę Podchorążych w Warszawie. Na początku 1920 r. dostał przydział do 14 EW, z którą wyruszył na Front Litewsko–Białoruski.

W dniu 17.04.1920 r. o godzinie 8 rano obs. Dzierzgowski wraz z ppor. pil. Ziembińskim w asyście 3 innych polskich maszyn wylecieli w celu zbombardowania bolszewickiego lotniska w okolicy stacji kolejowej Sławiany. Widząc nadlatujące polskie samoloty bolszewicy poderwali do walki dwa myśliwskie Nieuporty, które zaatakowały załogę Dzierzgowski-Ziembiński, lecącą mało zwrotnym i niezdatnym do walki powietrznej wywiadowczym DFW C V. Nieuporty atakowały od spodu, poza polem ostrzału broni obserwatora. Pilot Ziembiński, żeby umożliwić obs. Dzierzgowskiemu prowadzenie ostrzału postanowił nurkować, aby nabrać prędkości i po chwili unosić nos pod kątem 45 stopni. Dzięki takim manewrom, por. Dzierzgowski zestrzelił jeden z samolotów wroga. Pilot drugiego z Nieuportów widząc, że do walki włączają się pozostałe polskie samoloty (m.in. maszyna pilotowana przez Czesława Łagodę) zrezygnował z dalszych ataków. Załoga Dzierzgowski-Ziembiński wykonała zadanie wyrzucając cały zapas bomb na sowieckie lotnisko. Po powrocie do jednostki okazało się, że ich DFW otrzymał 8 trafień: jedno w podstawę k.m. obserwatora (na linii jego korpusu), drugi postrzał był zaraz nad głową pilota, trzeci uszkodził ster kierunku, a pozostałe pięć przestrzeliły skrzydła. Zajęta walką załoga DFW nie zauważyła co stało się z trafionym przez obs. Dzierzgowskiego myśliwcem, jednak w dniu 26.04.1920 r. oficjalnym meldunkiem potwierdzono zestrzelenie sowieckiego samolotu oraz śmierć jego pilota. Była to pierwsza zwycięska walka powietrzna lotnictwa polskiego w wojnie z bolszewikami. Obs. Michał Dzierzgowski na Froncie Litewsko–Białoruskim wykonał łącznie 9 lotów bojowych. Przez kilka tygodni służył w VII Dywizjonie Lotniczym, następnie w 8 EW walczącej na Froncie Wołyńskim. Później ukończył Szkołę Podchorążych w Bydgoszczy i wraz z 3 EW brał udział w Walkach na Wileńszczyźnie.

W dniu 1.08.1921 został awansowany na stopień podporucznika. Rozkazem Ministra Spraw Wojskowych L. 2145 z 1922 r. przyznano mu tytuł i odznakę obserwatora za czas służby w Wojskach Lotniczych. Z dniem 1.07.1923 r., będąc już w stopniu porucznika skierowany został do Szkoły Pilotów w Bydgoszczy, a później do Wyższej Szkoły Pilotów w Grudziądzu. Po ukończonym szkoleniu trafił do 3 PL w Poznaniu, od lipca 1925 r. służył w Komendzie Portu Lotniczego w Dęblinie. We wrześniu 1924 r. otrzymał tytuł i odznakę pilota na czas służby w wojskach aeronautycznych. W roku 1925 ukończył kurs oficerów technicznych przy Centrali Badań Lotniczych w Warszawie. W listopadzie 1926 r. przeniesiony do kadry oficerów lotnictwa. Służbę zakończył w Komendzie Głównej Wojskowej Stacji Meteorologicznej. W roku 1931 r. przeszedł w stan spoczynku.

Ukończył studia na Uniwersytecie Poznańskim z tytułem doktora chemii. W sierpniu 1939 r. został zmobilizowany i przydzielony jako adiutant dowódcy Dyonu Szkolnego 3 Bazy Lotniczej. Wraz z personelem Bazy ewakuował się w kierunku Rumunii i w dniu 17.09.1939 r. w rejonie Tarnopola dostał się do niewoli sowieckiej. Początkowo został osadzony w obozie przejściowym w Szepietówce, następnie przeniesiony do obozu w Kozielsku. W dniu 2.04.1940 r. został wywieziony do lasku katyńskiego i zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD. Zidentyfikowany w grobach katyńskich pod nr-em AM-2116.

Za bohaterskie czyny dokonane w okresie wojny polsko–bolszewickiej odznaczony został Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 8104, Krzyżem Frontu Litewsko-Białoruskiego oraz dwukrotnie Krzyżem Walecznych. Za czyny bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918-1920 otrzymał też Polową Odznaką Obserwatora nr 49. Otrzymał również Krzyż Kawalerski orderu rumuńskiego „Gwiazda Rumunii”.

Jeśli posiadają Państwo materiały, które mogą uzupełnić lub wzbogacić artykuł prosimy o kontakt za pomocą formularza kontaktowego