Dzierzgowski Tadeusz mjr obs.

Urodzony 17.09.1900 r. w Warszawie, syn Ignacego i Heleny z domu Niklas. W 1919 r. ukończył kurs w Szkole Obserwatorów Lotniczych w Poznaniu oraz Francuską Szkołę Pilotów w Warszawie. W trakcie wojny polsko–bolszewickiej jako obserwator służył w 12 EW i 13 EM. Odznaczył się szczególnie podczas długodystansowych lotów wywiadowczych sięgających w głąb terytorium przeciwnika oraz licznych lotach bojowych (bombardowanie dworca kolejowego w Mińsku i Bobrujsku w lipcu i sierpniu 1919 r.). Brał udział we wszystkich działaniach swej eskadry na froncie białoruskim. W dniu 10.05.1920 r. pchor. obs. Tadeusz Dzierzgowski wystartował wraz z kpt. pil. Władysławem Jurgensonem z zadaniem zbombardowania pozycji bolszewickich. Podczas lotu polska załoga zauważyła bolszewickie myśliwce (Nieuporty) podchodzące do ataku. Załoga Dzierzgowski - Jurgenson lecąca na obciążonym dwumiejscowym LVG C VI - samolocie wywiadowczym nieprzystosowanym do walki powietrznej, zaatakowała przeważające samoloty bolszewickie, odciągając je od pozostałych członków swojej eskadry, dzięki czemu ocalili pozostałych polskich lotników. Podczas stoczonej walki powietrznej polski LVG został poważnie uszkodzony pociskami sowieckiego lotnika Grigorija S. Sapożnikowa. Kpt. Jurgenson musiał awaryjnie lądować na terytorium przeciwnika pod Żłobinem. Pilot oraz ciężko ranny obserwator dostali się do sowieckiej niewoli. Tadeusz Dzierzgowski odzyskał wolność po zawarciu rozejmu z Sowietami, Władysław Jurgenson uznany został za dezertera z armii carskiej, po kilku dniach śledztwa i tortur został rozstrzelany.

Po zakończeniu działań wojennych wyszedł na wolność, po powrocie do kraju w 1921 r. pełnił służbę w 3 PL w Poznaniu, skąd następnie dostał przydział do 1 PL w Warszawie. W dniu 1.06.1921 r. został awansowany na stopień podporucznika. Rozkazem Ministra Spraw Wojskowych L. 3351 z 1922 r. otrzymał tytuł i odznakę obserwatora za czas służby w Wojskach Lotniczych. Z dniem 1.10.1924 r., już w stopniu porucznika, został przydzielony do Szkoły Pilotów. W roku 1926 przeniesiony do kadry oficerów lotnictwa. Od 1927 r. pracował w Centrum Wyszkolenia Podoficerów Lotnictwa (od 1929 r., jako adiutant). Po utworzeniu bydgoskiej Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich został zastępcą dowódcy 2 Eskadry Szkolnej (następnie 3 Eskadry Szkolnej). W późniejszym czasie był zastępcą komendanta. W roku 1935 został przeniesiony na stanowisko dyrektora nauk tejże szkoły, a od marca 1939 wraz Działem Nauk przeniesiony został do Krosna.
We wrześniu 1939 r. podczas ewakuacji szkoły w rejonie Łucka dostał się do radzieckiej niewoli i osadzony został w obozie w Starobielsku. Zginął wiosną 1940 r. zamordowany przez NKWD w Charkowie.

Za wybitne czyny w okresie wojny polsko–bolszewickiej odznaczony został Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 8094, dwukrotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Niepodległości oraz Polową Odznaką Obserwatora nr 56. Uhonorowany również rumuńską odznaką obserwatora oraz Krzyżem Kawalerskim orderu rumuńskiego „Korona Rumunii”.

* W publikacjach rosyjskich można znaleźć inną wersję wydarzeń z 10.05.1920 r. Марат Хайрулин i Вячеслав Кондратьев podają jakoby polscy lotnicy na widok sowieckich Nieuportów wyrzucili cały zapas bomb w las, a sami zawrócili samoloty i próbowali ratować się ucieczką. Według rosyjskich autorów LVG C VI kpt. Jurgensona i pchor. Dzierzgowskiego został zaatakowany ponieważ leciał na końcu grupy. Rosyjskie myśliwce nie mogąc dogonić pozostałych polskich maszyn skupiły ogień właśnie na płatowcu dowódcy 12 EW.

Jeśli posiadają Państwo materiały, które mogą uzupełnić lub wzbogacić artykuł prosimy o kontakt za pomocą formularza kontaktowego